Smoks Hanne

Het beroemste kruidenvrouwtje van de Achterhoek

 

Als je in Zelhem komt, kun je niet om Smoks Hanne heen. Smoks Hanne is het beroemdste kruidenvrouwtje van de Achterhoek. Ze vloog altijd achterstevoren op haar bezemsteel en droeg veel te grote klompen, die bij het lopen over de grond sleepten. In het Achterhoeks heet dat 'smoksen'. Op vele plekken in het dorp vind je Smoks Hanne terug en vele lekkernijen zijn naar haar vernoemd. Het originele beeld van Smoks Hanne, die tegen de gevel van de VVV was bevestigd, is nu te vinden in Museum Smedekinck. Het nieuwe beeld is gemaakt van brons en staat op "De Markt' in Zelhem.

Stukje geschiedenis

 

In de buurt van Lemkesbeumken woonden vroeger de kolenbranders in eenvoudige plaggenhutten. Daar woonde ook Smoks Hanne, die zo’n prominente rol speelt bij de viering van het 1200-jarig bestaan. Veel is er van Smoks Hanne niet bekend. Ze moet een kruidenvrouwtje geweest zijn, met genezende krachten en met helderziende gaven, ergens in de negentiende eeuw. Ze moet een markante figuur geweest zijn in het oude Zelhem, anders was haar naam niet zo lang blijven hangen. De legendes die de mensen rond haar persoon hebben geweven zijn met de jaren echter steeds grootser en grotesker geworden. Inmiddels is ze gepromoveerd tot een soort (goede) toverheks en dat leidt ongetwijfeld weer tot nieuwe prikkelingen van de fantasie.
Het arme oude vrouwtje zou hoogst verbaasd zijn met al die postume aandacht.

Adres

Markt, 7021 AA Zelhem | Toon op kaart